Mặc dù chưa đủ thời hạn 5 năm và không nằm trong các trường hợp được phép nhưng nhiều căn nhà ở xã hội vẫn được rao bán thông qua hình thức lập vi bằng với giá cao gấp đôi chỉ sau một năm.
Rao bán nhà ở xã hội khi chưa đủ điều kiện mở bán
Nguồn cung về nhà ở bình dân khan hiếm, trong khi nhu cầu người dân ngày càng cao đã khiến những căn nhà ở xã hội gần khu vực trung tâm được săn đón. Thậm chí, nhiều người bất chấp rủi ro để xuống tiền giao dịch dù căn nhà ở xã hội vẫn chưa đủ điều kiện mua bán.
Vào vai người đang có nhu cầu mua nhà ở xã hội tại dự án NHS Trung Văn (Nam Từ Liêm, Hà Nội), phóng viên được môi giới tư vấn một căn hộ rộng gần 70m2 với giá 2,7 tỉ đồng, tương đương gần 39 triệu đồng/m2. Mức giá này cao gấp đôi so với mức giá bán khởi điểm là 19,5 triệu đồng/m2.
Theo lời môi giới, căn nhà ở xã hội này là căn góc, nằm ở tầng 10 hướng Đông Nam. Chủ nhà đã đóng được 70% số tiền, nên nếu chốt mua thì khách hàng phải đóng tiếp 30% cho chủ đầu tư.
“Căn hộ được mua bán theo hình thức lập vi bằng vì chưa có sổ và chưa đủ điều kiện chuyển nhượng. Nhưng khách hàng có thể yên tâm, vì nhiều căn nhà ở xã hội khác cũng được bán khi chưa đủ 5 năm và ít xảy ra trường hợp xấu. Sau 5 năm, khách nhờ chủ nhà sang tên và gửi một ít chi phí cảm ơn là xong. Vì chủ nhà hộ khẩu ở Hà Nội nên không lo có chuyện ngoài ý muốn” – môi giới này khẳng định.
Hay một môi giới khác tên N.T.A cũng đang rao bán căn hộ rộng 70m2 với giá 2,7 tỉ đồng tại dự án NHS Trung Văn cũng cho biết trường hợp mua bán nhà ở xã hội khi chưa đủ điều kiện không hề hiếm trong thời gian gần đây. Môi giới này khẳng định mình đã có rất nhiều kinh nghiệm bán nhà ở xã hội ở các dự án khác khi chưa đủ điều kiện 5 năm và chưa xảy ra trường hợp mâu thuẫn tranh chấp.
“Nếu không yên tâm có thể hẹn chủ nhà để trao đổi, quan trọng là mua bán với ai để có niềm tin. Để chắc chắn hơn, nếu cần thiết sẽ làm một giấy viết tay cam kết sang tên sau khi đủ 5 năm” – môi giới N.T.A khẳng định.
Có thể gặp rủi ro khi mua bán dưới hình thức lập vi bằng
Trao đổi với PV Báo Lao Động, Luật sư Nguyễn Phó Dũng – Giám đốc Công ty Luật TNHH OPIC và Cộng sự, Đoàn Luật sư thành phố Hà Nội – cho rằng khi người bán nhà ở xã hội vi phạm điều cấm của Luật Nhà ở là “không được chuyển nhượng nhà ở dưới mọi hình thức trong thời gian tối thiểu là 5 năm, kể từ thời điểm trả hết tiền mua, thuê mua nhà ở theo hợp đồng đã ký với bên bán” thì hợp đồng chuyển nhượng vô hiệu.
“Người bán nhà ở xã hội khi chưa đủ 5 năm, kể từ kể từ ngày bên mua, bên thuê mua đã thanh toán hết tiền mua, thuê mua nhà ở xã hội sẽ bị xử phạt vi phạm hành chính. Ngoài bị phạt tiền, cá nhân có hành vi vi phạm còn bị áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả là buộc thu hồi nhà ở xã hội.
Thông thường, những trường hợp bán NƠXH khi chưa đủ thời gian tối thiểu thông qua hình thức như lập vi bằng, lập giấy ủy quyền định đoạt, di chúc… Tuy nhiên, theo quy định của pháp luật những hình thức trên không thể thay thế hợp đồng mua bán.
Bên mua có thể mất thêm một khoản tiền khi hết thời hạn 5 năm mà bên bán không chịu ký hợp đồng chuyển nhượng công chứng. Hoặc khi người bán chết thì giấy ủy quyền định đoạt không có hiệu lực. Khi thực hiện di chúc, thủ tục chia di sản phức tạp và tiềm ẩn nhiều rủi ro” – Luật sư Nguyễn Phó Dũng cho biết.
Luật sư Nguyễn Phó Dũng khuyến nghị, khi mua nhà ở xã hội cũ, người mua cần cẩn trọng và kiểm tra kỹ yếu tố pháp lý. Đặc biệt lưu ý về thời gian chủ cũ NƠXH ký hợp đồng mua bán phải đủ thời gian tối thiểu 5 năm. không nên mua bán, nhận chuyển nhượng NƠXH khi chưa đủ điều kiện dưới hình thức lập vi bằng, giấy ủy quyền định đoạt, di chúc.