Gần đây, nhiều nông dân xuất sắc trong việc phát triển kinh tế thôn quê đã nhận được sự quan tâm đáng kể. Trong số đó, anh Bùi Văn Luyện từ đảo Cát Bà, Hải Phòng, đã tạo ra một nguồn thu nhập khổng lồ nhờ áp dụng mô hình nuôi cá song vang cỡ lớn. Điểm đặc biệt của đàn cá anh Luyện là cá nhỏ nhất cũng có trọng lượng 25kg, còn cá lớn nhất có thể đạt trọng lượng lên đến 70kg.
Trong cuộc trò chuyện về hành trình khởi nghiệp của mình, anh Luyện đã chia sẻ: “Trước kia, hầu như mỗi bè cá ở Cát Bà đều nuôi từ một đến hai con cá song vang như một biện pháp để ‘giữ’ bè, nhưng giờ đây, tình trạng đó đã không còn phổ biến, tôi là người duy nhất còn nuôi chúng với số lượng lớn.”
Anh Luyện cũng giải thích rằng, ở các bè cá, người ta không thường xuyên nuôi cá song vang với mục đích kinh doanh vì việc chăm sóc loài cá này đòi hỏi phải bỏ ra nhiều thời gian và công sức.
Anh Luyện mô tả quá trình trở thành chủ nhân của đàn cá song vang hơn 200 con là một duyên may. Anh nói rằng cá song nhỏ có trọng lượng từ 3 đến 7 kg thì dễ bán, nhưng cá cỡ lớn lại khó tìm người mua. Chính vì vậy, anh đã quyết định mua lại những con cá nhỏ từ các hộ nuôi cá lân cận và chăm sóc chúng cho đến khi chúng lớn lên và đạt số lượng đáng kể như hiện nay.
Anh Luyện cũng giải thích rằng cá song vang, còn được biết đến với tên gọi cá song hoàng đế hay cá song vua, là loại cá lớn nhất trong họ cá song.
Từ khi anh bắt đầu mua cá song vang có trọng lượng từ 1 đến 3 kg từ tự nhiên, dựa vào cách chăm sóc và khả năng thích nghi với chế độ dinh dưỡng, cá song vang có thể mất từ 8 đến 10 năm để đạt trọng lượng từ 40 kg đến hơn 100 kg.
Nuôi cá song vang để chúng có giá trị cao đòi hỏi sự đầu tư lớn về công sức. Anh Luyện nhấn mạnh rằng thức ăn cho cá phải luôn tươi ngon, và cá nục nặng từ 200 đến 300 gram/con là món ưa thích của loại cá quý này. Cá song vang cần được ăn từ ba đến bốn bữa mỗi ngày. Do đó, việc nuôi cá lớn đến mức “khủng” như anh Luyện đang làm cần có một nguồn vốn đầu tư lớn.
Nuôi cá song vang không chỉ đòi hỏi sự tỉ mỉ trong việc chuẩn bị thức ăn mà còn cần một môi trường sống sạch sẽ. Để cá có thể phát triển mạnh mẽ, nó cần được nuôi trong vùng nước sâu với dòng chảy mạnh, đảm bảo nước luôn được làm mới liên tục.
Những ai quan tâm đến việc kinh doanh loại cá này cần lưu ý rằng vào mùa đông, cá song vang thường ăn ít hơn và cần được cung cấp thêm các chất dịch bệnh và khoáng chất để tăng cường sức đề kháng.
Một khó khăn khác là khi cá mắc bệnh, người nuôi phải thực hiện việc vô cùng vất vả là kéo chúng lên và “tắm” cho chúng bằng nước ngọt. Anh Luyện chia sẻ rằng việc này càng trở nên khó khăn hơn đối với những con cá song vang lớn.
Cá song vang thực sự là một loài cá dành cho giới thượng lưu, không ngoa khi nói vậy, bởi giá của chúng dao động từ 1 đến 2 triệu đồng cho mỗi kg. Một con cá nặng trên 20kg có thể khiến người mua phải chi ra một số tiền lớn. Với mức giá cao như vậy, loại cá này thường được xuất khẩu ra nước ngoài.
Nếu xét về giá cá song vang hiện nay là 1 triệu đồng mỗi kilogram, thì quần thể hơn 200 con cá của anh Luyện có tổng giá trị ước tính gần chục tỷ đồng.
Anh Luyện không phải là người duy nhất làm giàu từ việc nuôi loại cá được mệnh danh là “tàu ngầm”; Trước đây, đã có nhiều người nông dân ở các vùng ven biển cũng đã thành công trong việc nuôi cá này và thu được lợi nhuận cao.
Trong khi dân gian ở vùng biển thường nhắc đến câu “Chim, thu, nhụ, đé…” để ám chỉ bốn loại cá đặc sản ngon nhất, thì đối với cư dân Vân Đồn (Quảng Ninh), có một loại cá biển được đánh giá cao hơn cả, xứng danh là “Đệ nhất đặc sản biển” – đó chính là cá song.
Anh Nguyễn Văn Chiến, quản lý bè cá tại thị trấn Cái Rồng, chia sẻ: “Cá song vang, loài cá được mệnh danh là ‘vua’, cực kỳ kén chọn đấy! Khu vực quanh bè phải đặc biệt yên tĩnh, giảm thiểu việc khách lạ ghé thăm để không làm phiền hay gây hoảng sợ cho chúng.”
Dù việc nuôi cá song vang mang lại doanh thu khá lớn, nhưng chi phí đầu tư cho việc nuôi loại cá này cũng không hề nhỏ.