Quả mít được đánh giá cao trên thị trường do hương thơm quyến rũ và vị ngọt lôi cuốn. Nhiều giống mít như mít dai, mít mật, mít làng, mít Thái, mít tố nữ, mít có ruột đỏ… đều được bày bán rộng rãi. Tuy nhiên, gần đây, một giống mít mới với hương vị độc đáo kết hợp giữa chua và ngọt đã xuất hiện, thu hút sự chú ý của phụ nữ đô thị, được gọi là mít nài, gây tò mò và hứng thú trong giới tiêu dùng.
Mít nài, còn được biết đến dưới tên gọi mít rừng, phát triển tự nhiên trong rừng nhiệt đới ở các khu vực Tây Nguyên như Đắk Nông, Đắk Lắk cũng như một số vùng của miền Trung. Quả mít này giữ nguyên được hương thơm đặc trưng của mít, bên ngoài phủ đầy gai, bên trong có màu vàng đậm, tuy nhiên kích cỡ của nó nhỏ hơn hẳn so với các loại mít thông thường khác.
Mít nài, còn được biết đến dưới tên gọi mít rừng
Theo lời kể của cư dân địa phương, trước kia quả mít nài thường rơi rụng không được ai quan tâm, chỉ những người đi rừng mới nhặt lên ăn cho thú vị. Tuy nhiên, gần đây, khi nhu cầu về các loại trái cây tự nhiên nổi lên tại các đô thị, nổi bật với điểm cộng là sự tinh khiết và độc đáo, thì quả mít nài bắt đầu nhận được sự chú ý và trở nên phổ biến hơn.
Cư dân bản địa chia sẻ, trong quá khứ, quả mít nài thường rơi la liệt dưới gốc cây mà hiếm người để ý, chỉ một số người đi rừng mới thu thập chúng để ăn cho vui. Nhưng thời gian gần đây, khi các loại quả từ rừng trở nên phổ biến trong thành phố, được đánh giá cao vì tính chất tự nhiên và mới lạ, mít nài đã dần được nhiều người biết đến và quan tâm.
Chị Oanh (48 tuổi, ở Đắk Lắk) chia sẻ: “Ngày xưa, trong rừng có rất nhiều cây mít nài, đến mùa quả chín rụng đầy gốc nhưng ít ai quan tâm. Quả mít nài khác biệt so với mít thường, múi ướt, có vị chua xen lẫn vị ngọt chứ không ngọt hoàn toàn. Hiện nay, mít nài đã trở thành một loại đặc sản độc đáo, tôi và người dân trong làng lại vào rừng hái về để bán cho thương lái.”
Trong quá khứ, quả mít nài thường rơi la liệt dưới gốc cây mà hiếm người để ý, chỉ một số người đi rừng mới thu thập chúng để ăn cho vui
Chị Oanh cho biết quả mít nài chín rộ từ tháng 4 trở đi. Cây mít nài có chiều cao đáng kể nên việc thu hái khá vất vả; người dân phải căng bạt dưới gốc hoặc dùng thang để leo cao hái quả. Sau khi thu hoạch, mít nài được bán cho thương lái hoặc đóng thùng gửi đi các tỉnh thành, đặc biệt là Hà Nội, TP.HCM, Huế, Bình Dương…
Chị Liên (ở Hà Nội) cho biết chị thu gom mít nài từ huyện Bù Gia Mập, tỉnh Bình Phước, và bán trên chợ mạng với giá từ 40-50 nghìn đồng/kg, tùy theo thời điểm.
“Tôi chỉ bán hoa quả theo mùa, nhưng vài năm nay thấy quả mít nài nhỏ xinh, có vị chua ngọt lạ miệng nên tôi gom về bán thử. Không ngờ chuyến nào cũng hết hàng rất nhanh. Mỗi quả mít nài chỉ nặng từ 0,3-0,7kg. Quả nhỏ nhất chỉ bằng nắm tay người lớn nhưng bên trong có rất nhiều múi. Múi nào cũng vàng ươm, thơm lừng, rất hấp dẫn.”
Mít nài được bán với giá 40.000 – 50.000 đồng/kg
Chị Liên chia sẻ: “Phần vỏ của quả mít nài khi chín thường rất mềm, có thể dễ dàng lột bỏ bằng tay. Đặc biệt, nó không có mủ gây khó chịu khi lột. Sau khi lột vỏ, có người thích ăn ngay, nhưng cũng có người trộn múi mít với đường và muối cay rồi mới thưởng thức.”
Chị Hà ở Cầu Giấy, Hà Nội, háo hức đặt mua mít nài để ăn thử. Chị chia sẻ rằng mít nài có mùi rất thơm nhưng vị lại khác hẳn mít thông thường, chua như chanh leo: “Người bán giới thiệu là mít có vị chua ngọt, nhưng khi về nhà bổ ra ăn thử, nó chua hơn nhiều so với tôi tưởng tượng. Tuy nhiên, vì tôi thích ăn chua nên rất thích, làm món mít dầm đường rất ngon.”
