Theo y học cổ truyền, mướp được nhân dân ta sử dụng làm thuốc từ lâu đời. Không chỉ quả mà nhiều bộ phận khác của cây như lá mướp (ty qua diệp), dây mướp (ty qua đằng), xơ mướp (ty qua lạc) đều được sử dụng làm vị thuốc chữa bệnh rẻ và hiệu quả.
Theo Đông y, quả mướp vị ngọt, tính mát, không độc, có tác dụng điều kinh, thanh nhiệt, nhuận da, thông kinh lạc, thông đại tiểu tiện, hành huyết mạch… Có thể sử dụng các bộ phận của cây mướp như lá, quả… để chữa một số bệnh ngoài da, bệnh trĩ, bệnh khớp, bệnh ho và cả thông sữa cho bà bầu.
Y dược học hiện đại phát hiện trong quả mướp có protid, lipid, glucid, xenlulo, canxi, photpho, sắt, beta-caroten, B1, B6, B2, C… Vì vậy, đây là loại quả tuyệt vời để giải nhiệt mùa hè, giúp điều hòa huyết áp, tốt cho hệ tiêu hóa.
Mướp còn giàu kali, giúp lợi tiểu, tiêu phù, và điều chỉnh huyết áp cao. Vitamin B có thể thúc đẩy quá trình trao đổi chất của cơ thể và duy trì thể lực. Vitamin C trong mướp giúp cơ thể hấp thụ sắt tốt hơn.
Ngoài công dụng chữa bệnh, mướp còn là loại rau rất phổ biến. Có thể dùng mướp để xào, luộc hoặc nấu canh, mỗi món ăn từ mướp mang một hương vị hấp dẫn riêng.
Giá rất rẻ nhưng mang lại rất nhiều công dụng, từ lâu quả mướp là loại quả được mệnh danh “nhân sâm của người nghèo” hay “nhân sâm trong vườn”.
Mẹo chọn mướp thơm và ngon
Để mua được những quả mướp ngon, hãy quan sát kỹ và lựa chọn theo những tiêu chí dưới đây:
Hình dáng quả mướp: Mướp là loại rau mọc tự nhiên, thuộc họ dây leo, sự tác động của nhiều yếu tố tự nhiên như ánh sáng, nhiệt độ, phân bón… khiến quả mướp thường hơi cong một chút.
Hiện nay, trên thị trường có nhiều loại mướp thẳng đuột, nhìn đẹp mắt nhưng có thể chúng đã được can thiệp bằng cách phun thuốc tăng trưởng.
Vì vậy, khi mua mướp, bạn không nên chọn quả quá thẳng. Những quả mướp hơi cong một chút sẽ có hương vị thơm ngon hơn.
Ngoài ra, nên chọn những quả mướp có hình dạng thuôn đều, hai đầu có kích cỡ tương đương nhau.
Màu sắc: Những quả mướp tươi thường có phần vỏ màu xanh lục hoặc xanh đậm. Một số người cho rằng những quả mướp có vỏ xanh nhạt sẽ mềm hơn, tuy nhiên điều này không chính xác. Mướp phát triển tự nhiên cần nhiều ánh nắng trong quá trình sinh trưởng nên những quả phát triển tốt thường có màu sắc đậm hơn.
Bông hoa ở rốn quả mướp: Khi mua mướp, bạn sẽ thấy một số quả vẫn còn bông hoa nhỏ ở rốn. Hầu hết mọi người cho rằng những quả còn hoa là quả tươi, mới hái.
Tuy nhiên, bạn cần hiểu rằng, khi mướp đạt đến độ già nhất định, bông hoa này sẽ rụng đi. Nếu hoa chưa rụng, sờ vào thấy chắc chắn thì có thể quả mướp đó có chất bảo quản hoặc được sử dụng chất kích thích trong quá trình sinh trưởng, không nên chọn.
Độ sần vỏ mướp: Nếu vỏ mướp hơi sần, sờ vào thấy nhám nhám thì đó là quả mới hái, còn tươi ngon. Những quả sờ nhẵn, những vết sần hơi thâm do va chạm chứng tỏ mướp đã để lâu, không nên mua.
Ngoài ra, khi mua, bạn có thể ấn nhẹ vào thân quả mướp. Nếu nó có thể phục hồi hình dạng nhanh chóng thì chứng tỏ mướp đó mới hái, còn nhiều nước.
Nếu thấy quả mướp cứng đơ thì đó là dấu hiệu nó bị ong châm, ăn không ngon. Nếu ấn nhẹ vào quả mướp thấy để lại vết lõm, không thể phục hồi hình dáng ngay lập tức thì đó là dấu hiệu của mướp để lâu, bị héo, mất nước, kém ngon.