Tính đến phiên giao dịch ngày 25/9, giá vàng miếng SJC đang được các doanh nghiệp niêm yết ở mức 83,5 triệu đồng/lượng chiều bán ra; vàng nhẫn tiếp tục “phá đỉnh” với mức 80,8 – 82,3 triệu đồng ở 2 chiều mua – bán. Đà tăng của giá vàng trong nước diễn ra trong bối cảnh, giá vàng thế giới lập đỉnh mới khi vượt 2.656 USD/ounce do căng thẳng Trung Đông và số liệu kém lạc quan về kinh tế Mỹ.
Từ đầu năm đến nay, giá vàng nhẫn đã tăng hơn 18 triệu đồng/lượng, tương đương hiệu suất sinh lời gần 30%. Sau các biện pháp can thiệp của Ngân hàng Nhà nước (NHNN), vàng miếng ghi nhận mức tăng 10%.
Đau đầu vì trót vay nợ bằng vàng
Đầu năm 2023, gia đình ông Nguyễn Đức Cảnh (Phùng Khoang, Hà Nội) muốn mua 1 căn nhà trong ngõ rộng khoảng 50m2 ở Nguyễn Trãi (Thanh Xuân, Hà Nội) với giá gần 4 tỉ đồng. Tuy nhiên, tài chính gia đình ông có chỉ đủ 2/3 giá trị căn nhà và phải vay thêm người thân 10 lượng vàng để đủ tiền. Tại thời điểm đó, giá vàng dao động ở mức trên dưới 67 triệu đồng/lượng.
Sau khi mua lại căn nhà, ông Cảnh đã tiến hành cải tạo lại khoảng mất khoảng 300 triệu đồng nữa. Đến thời điểm hiện tại, khi giá vàng tăng “chóng mặt” thì người thân của ông cũng ngỏ ý muốn đòi lại số vàng đã vay. Nếu so giá vàng của hiện tại, để mua 10 lượng vàng sẽ mất khoảng gần 840 triệu đồng tùy loại vàng. Tính ra, ông phải bù thêm khoảng 170 triệu đồng.
Tương tự, chị Lê Thúy (quê Thanh Hóa) mua 1 căn nhà trong ngõ tại Cổ Nhuế (Bắc Từ Liêm, Hà Nội) có giá gần 3 tỉ đồng. Do tài chính không đủ, chị Thúy đã vay thêm người thân 10 lượng vàng, thời điểm đó có giá dao động khoảng 55 – 56 triệu đồng/lượng, số vàng bán đi được khoảng 550 triệu đồng.
Cũng theo chị Thúy, thời điểm đó gia đình chị quyết định vay vàng thay vì vay ngân hàng là bởi cho rằng giá vàng sẽ không biến động quá mạnh, khi giá vàng xuống thấp hơn sẽ mua để trả nợ. Thậm chí, 1 năm sau thời điểm vay nợ, theo dõi thấy giá vàng cũng không biến động nhiều, chị đã ưu tiên việc trả những chỗ nợ tiền mặt trước.
Tuy nhiên, đến thời điểm hiện tại, người thân muốn lấy lại 1 nửa số vàng chị đã vay cũng đã khiến gia đình chị Thúy “đau đầu” vì hiện nay giá vàng đã vượt 80 triệu đồng/lượng. Ước tính, với giá vàng khoảng 82 triệu đồng/lương thì số tiền gia đình chị phải trả cao gần 50% so với lúc mượn.
Chị Thúy cho biết, hiện gia đình chị vẫn chưa thu xếp được khoản tiền để mua lại số vàng trên và khá lo lắng nếu giá vàng tiếp tục tăng sẽ còn phải trả nhiều hơn. Trong khi đó, giá căn nhà mua cách đây 4 năm có tăng giá nhưng cũng không bằng giá vàng.
“Thảm” hơn, chị Thanh Hoa (Cầu Giấy, Hà Nội) cho biết, cũng vay người thân 15 lượng vàng để đầu tư 2 lô đất nền ở Bắc Giang. Tuy nhiên, đến nay, giá vàng đã tăng mạnh trong khi mảnh đất mua trước đó vẫn “bất động”, chưa nói đến tăng giá hay giảm giá mà muốn thanh khoản cũng khó. Trong khi đó, lúc vay vàng có giá 71 triệu đồng/lượng, hiện đã hơn 82 triệu đồng/lượng, chị Hoa chưa biết xoay xở thế nào để trả khoản nợ 15 lượng vàng nói trên.
Chấp nhận cuộc chơi
Nói về việc nhiều người vay vàng để đầu tư bất động sản, ông Lê Đình Chung – Thành viên Tổ công tác thị trường Hội Môi giới Bất động sản Việt Nam (VARS) cho biết, những người vay vàng để mua nhà ở hoặc đầu tư bất động sản đều chưa hiểu hết về rủi ro biến động của loại tài sản này.
Thực tế, nếu như mua bất động sản tại các vị trí trung tâm các thành phố lớn thì mức độ tăng giá nhà còn có thể “đuổi kịp” mức tăng của giá vàng. Còn đối với người mua bất động sản ở tỉnh, chắc chắn sẽ nhận thiệt thòi. Do đó, đối với những bất động sản có pháp lý rõ ràng nếu cần dùng đòn bẩy tài chính thì vay ngân hàng vẫn là lựa chọn tối ưu.
Đồng quan điểm, ông Võ Hồng Thắng – Giám đốc mảng dịch vụ tư vấn và Phát triển dự án DKRA Group nhận định, bản chất việc mượn vàng khi trả cũng phải bằng vàng. Trong thời gian qua, giá vàng tăng mạnh nhưng bất động sản ở trung tâm cũng tăng cao.
Thậm chí tại các đô thị như Hà Nội còn cao hơn nhiều so với giá vàng trong khoảng 3- 4 năm qua, hy hữu có những trường hợp chọn sai vị trí phải chịu mức tăng của giá vàng vượt xa giá nhà. Tuy nhiên, ông Thắng cho rằng việc mượn vàng để mua bất động sản không quá phổ biến. Nếu như bất động sản đủ pháp lý người dân nên lựa chọn vay ngân hàng sẽ có lợi hơn.
Ở góc độ người đã có kinh nghiệm vay vàng mua nhà, Minh Anh (Nam Từ Liêm, Hà Nội) cho biết, có nhiều ý kiến cho rằng, vay vàng phải trả lại vàng vào thời điểm giá tăng cao dẫn đến “lỗ chồng lỗ” nhưng lựa chọn vay hay không là ở phía người vay. Do đó, khi chấp nhận vay vàng, cần chấp nhận “cuộc chơi” bởi đây là loại tài sản có biến động theo chiều tăng lên.
