11 người là anh em ruột ở Phú Thọ, có nhiều người ở tuổi “xế chiều”, đưa nhau ra tòa tranh chấp mảnh đất 1.213m² của cha mẹ để lại. Vụ việc từng qua nhiều lần xét xử, hòa giải nhưng vẫn chưa tìm được “tiếng nói chung”.
Tòa án nhân dân tỉnh Phú Thọ, nơi diễn ra phiên tòa – Ảnh: DANH TRỌNG
Sáng 16-5, Tòa án nhân dân tỉnh Phú Thọ mở lại phiên tòa vụ tranh chấp chia tài sản thừa kế mảnh đất 1.213m2, giữa 11 anh em ruột cùng trú huyện Thanh Thủy, tỉnh Phú Thọ.
Nguyên đơn là ông Vinh, con trưởng. Bị đơn là ông Hoàng, con trai thứ 4. Vụ án từng qua nhiều lần xét xử, hòa giải nhưng các đương sự không tìm được tiếng nói chung, vẫn quyết đưa nhau ra tòa.
Tại phiên tòa hôm nay, các đương sự có mặt khá đầy đủ. Tuy nhiên, toàn bộ các đơn vị liên quan gồm UBND xã Hoàng Xá, UBND huyện Thanh Thủy, đại diện ngân hàng và đại diện phòng công chứng đều có đơn xin xét xử vắng mặt.
Trước khi bắt đầu phiên tòa, chủ tọa hỏi nguyên đơn và bị đơn “có thỏa thuận hòa giải được với nhau không?”. Cả hai bên đứng dậy cho biết “không thỏa thuận”.
11 anh em tranh chấp mảnh đất cha mẹ để lại
Theo đơn khởi kiện, cha mẹ những người này sinh được 11 con chung.
Năm 1962, cha mẹ của họ nhận chuyển nhượng thửa đất 1.213m2 từ một người địa phương, chưa được cấp sổ đỏ.
Năm 1984, cha mẹ cho ông Hoàng 138m2 đất để làm nhà riêng, hơn 1.000m2 còn lại gồm nhà, cây cối, công trình xây dựng của cha mẹ.
Năm 2001 và 2015, cha mẹ lần lượt qua đời, không để lại di chúc. Năm 2014, một trong số 11 người con cũng mất.
Năm 2020, ông Vinh họp anh chị em bàn xây nhà từ đường của dòng họ trên phần đất hơn 1.000m2 vì đây là tài sản thừa kế chung.
Tuy nhiên, ông Vinh “bất ngờ và sốc” khi ông Hoàng không đồng ý và biết toàn bộ 1.213m2 đất đã đứng tên ông Hoàng, được cấp sổ đỏ từ năm 2005.
Ông Vinh cho rằng em trai sử dụng thửa đất khi cha mẹ không có di chúc, gia đình không họp mặt để phân chia tài sản, cũng không ai ủy quyền làm thủ tục đứng tên là trái quy định pháp luật.
Vì vậy, ông Vinh đại diện cho 9 anh chị em cùng khởi kiện (vợ và con trai của người đã mất ủy quyền cho ông Vinh khởi kiện), đề nghị hủy sổ đỏ đã cấp cho ông Hoàng, chỉ cho ông Hoàng được hưởng 138m2, phần còn lại chia đều cho các anh chị em khác.
Là bị đơn, ông Hoàng khẳng định từ năm 1992, cha đã tới UBND xã làm thủ tục cho ông toàn bộ 1.213m2 đất.
Suốt quá trình sử dụng, ông đã tôn tạo, trồng trọt, chăn nuôi, đóng thuế đất… đến năm 2005 thì được UBND huyện Thanh Thủy cấp sổ đỏ.
Ông Hoàng cho biết sau khi cho ông toàn bộ 1.213m2 đất, cha mẹ mua một khu đất khác cùng xã để sinh sống ổn định đến khi qua đời. Đến nay, thửa đất này đã bán để lấy tiền chia cho 11 anh chị em.
Ông Hoàng cho rằng toàn bộ di sản thừa kế của cha mẹ đã được định đoạt xong, không ai có ý kiến gì, nay do “sốt đất” nên các anh chị em mới đòi quyền lợi. Ông không chấp nhận yêu cầu của phía nguyên đơn.
Là người duy nhất ủng hộ ông Hoàng, bà Hiền (con thứ hai trong gia đình) xác nhận lời khai của ông Hoàng về việc cha mẹ để lại toàn bộ 1.213m2 đất cho ông là đúng.
Bà cho biết khi cho ông Hoàng đất, cha mẹ có nói cho các con biết. Bà Hiền không đồng ý việc các anh chị em khác kiện ông Hoàng để đòi đất, đồng thời nói rằng nếu được chia cũng sẽ không lấy, mà cho ông Hoàng theo đúng ý nguyện của cha mẹ.
Vụ án từng nhiều lần đưa ra hòa giải, xét xử nhưng chưa tìm được “tiếng nói chung”
Tại phiên sơ thẩm hồi tháng 8-2022, TAND tỉnh Phú Thọ đánh giá ông Hoàng được cấp sổ đỏ mà không có văn bản phân chia tài sản thừa kế hoặc di chúc.
Tòa cũng cho rằng UBND huyện không có hồ sơ về việc tách, hợp hai thửa đất là không đúng quy định. Do đó tòa tuyên hủy sổ đỏ đã cấp để phân chia tài sản thừa kế.
Theo bản án, ông Hoàng được hưởng 138m2 đã được cho trước đó. Hơn 1.000m2 còn lại, được định giá 6,7 tỉ đồng, tòa tuyên chia đều cho 11 người. Không chấp nhận phán quyết này, ông Hoàng kháng cáo, đề nghị hủy bản án sơ thẩm.
Tại phiên phúc thẩm lần thứ nhất hồi đầu tháng 4-2023, dù được chủ tọa nhiều lần khuyến khích hòa giải, đôi bên đều khẳng định không thay đổi quan điểm, nói sẽ khiếu kiện đến cùng.
Tại phiên tòa phúc thẩm lần thứ hai vào tháng 8-2023, tòa cho biết ngân hàng nhận thế chấp đã gửi văn bản xác nhận việc ông Hoàng đang thế chấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất để vay 6,1 tỉ đồng.
Sau khi nghe các bên trình bày quan điểm, tòa cho rằng cần xác minh thu thập thêm tài liệu chứng cứ về nguồn gốc, quá trình quản lý sử dụng tặng cho thửa đất, để có cơ sở đánh giá toàn diện, giải quyết vụ án.
Cấp phúc thẩm do đó tuyên hủy án sơ thẩm, chuyển hồ sơ vụ án về TAND tỉnh Phú Thọ để giải quyết lại, theo trình tự sơ thẩm.
Tên các đương sự đã thay đổi
