Trong khi nhiều người vẫn loay hoay tìm hướng đi mới cho nông nghiệp, anh Tâm – một nông dân bình dị – đã tìm ra con đường riêng với việc nuôi các loài cá đặc sản trong bể lót bạt.
Trong gần 3 năm qua, anh Nguyễn Chí Tâm, cư dân phường 6, TP. Cao Lãnh (tỉnh Đồng Tháp), đã đầu tư vào mô hình nuôi cá chạch lấu kết hợp với cá heo đuôi đỏ trong bể lót bạt.
Hai bể lót bạt được anh Tâm đặt trong vườn xoài để nuôi các loài cá nước ngọt đặc sản này, và chúng đã mang lại cho anh nguồn thu nhập hàng tỷ đồng mỗi vụ.
Sau hơn một thập kỷ làm việc và bôn ba ở nhiều quốc gia, anh Tâm quyết định trở về quê hương vào năm 2020. Xuất thân từ một gia đình nông dân và gắn bó với sông nước, anh nhận thấy nguồn cá tự nhiên, đặc biệt là các loài cá đặc sản của sông Mê Kông như cá heo đuôi đỏ và cá chạch lấu, đang ngày càng khan hiếm.
Hiện nay, với sự ưa chuộng từ thị trường và giá trị kinh tế cao, anh Tâm đã nảy ra ý tưởng kết hợp nuôi cá chạch lấu và cá heo đuôi đỏ trong khu vườn xoài rộng 4.000m² của gia đình.
Sau khi cân nhắc kỹ lưỡng, vào tháng 6/2021, anh Tâm quyết định triển khai mô hình nuôi cá chạch lấu. Thay vì sử dụng bè hay ao đất truyền thống, anh đã chọn nuôi trong các bể lót bạt – loại bạt nhựa dày và cứng, thường được sử dụng để che mưa nắng.
Vào tháng 6/2021, anh Tâm quyết định triển khai mô hình nuôi cá chạch lấu
Anh Tâm chia sẻ rằng, bạt nhựa dày không chỉ có khả năng chống thấm nước mà còn không gây tổn thương cho cá. Trong ao, anh còn lắp đặt hệ thống quạt nước để tạo dòng chảy và tăng cường lượng oxy hòa tan, với dung tích ao khoảng 800m³ nước.
Ban đầu, anh thả hơn 10.000 con cá chạch lấu giống và sau đó thả thêm 100 kg cá heo đuôi đỏ giống. Loài cá heo đuôi đỏ này chủ yếu ăn chất thải của cá chạch, thức ăn thừa và rong rêu, nên gần như không cần bổ sung thêm thức ăn cho chúng.
Cá chạch lấu được cho ăn bằng thức ăn dạng viên công nghiệp có độ đạm cao. Sau hơn một tháng chăm sóc, anh nhận thấy cá phát triển nhanh và phù hợp với loại thức ăn này. Vì vậy, anh tiếp tục sử dụng thức ăn viên công nghiệp và tăng lượng thức ăn theo quá trình tăng trưởng của cá.
Tuy nhiên, nuôi cá chạch lấu và cá heo đuôi đỏ trong bể lót bạt là một phương pháp mới, khác biệt so với cách nuôi truyền thống. Chưa có kinh nghiệm, anh Tâm gặp nhiều khó khăn do hệ thống bơm oxy, cấp nước và bể lọc không tương thích, dẫn tới môi trường nước không ổn định và cá giống chết hàng loạt.
Anh cũng gặp khó khăn trong việc phát hiện và ngăn ngừa một số loại bệnh trên cá, khiến 1/3 đàn cá bị hao hụt. Trong quá trình vừa làm vừa rút kinh nghiệm, anh Tâm mất khoảng 1 năm để nắm vững kỹ thuật nuôi cá trong bể lót bạt.
Sau 12 tháng thả nuôi, anh Tâm đã thu hoạch được vụ cá đầu tiên, bán ra 3,5 tấn cá chạch lấu với giá 250.000 đồng/kg, thu về lợi nhuận khoảng 200 triệu đồng. Bên cạnh đó, anh còn bán được 800 kg cá heo đuôi đỏ với giá 500.000 đồng/kg, thu về lợi nhuận hơn 300 triệu đồng. Mặc dù vụ nuôi đầu tiên gặp nhiều khó khăn do thiếu kinh nghiệm và cá bị hao hụt nhiều, nhưng nhờ giá bán cao nên lợi nhuận vẫn rất khả quan.
Sau 12 tháng thả nuôi, anh Tâm đã thu hoạch được vụ cá đầu tiên
Nhằm phát huy kết quả đạt được, trong vụ nuôi thứ hai, anh Tâm đã mở rộng thêm một bể lót bạt mới với thể tích gần 200m³. Với hai bể nuôi, anh thả cá luân phiên cách nhau vài tháng để tránh thu hoạch đồng loạt, đảm bảo sự ổn định về sản lượng và chất lượng.
Nhờ nắm vững kỹ thuật nuôi cá chạch lấu và cá heo đuôi đỏ trong bể lót bạt, những vụ nuôi tiếp theo của anh Tâm đạt tỷ lệ hao hụt thấp, mang lại thu nhập trung bình mỗi vụ hơn 1 tỷ đồng từ hai bể nuôi cá.
Anh Tâm chia sẻ: “Cá chạch lấu không khó nuôi như nhiều người nghĩ, chỉ cần cho ăn đúng cách và chăm sóc theo quy trình kỹ thuật. Nên cho cá ăn vào giờ cố định buổi sáng và buổi chiều để tạo thói quen, giúp cá ăn đều và tăng trưởng nhanh. Trong những tháng nắng nhiều, cần làm thêm mái che để tránh thay đổi nhiệt độ nước đột ngột, và đặt các thanh tre hoặc thanh gỗ vào ao để cá có nơi trú ẩn. Thay nước định kỳ mỗi 4-5 ngày một lần. Khi thời tiết thay đổi hoặc tùy vào độ tuổi của cá, cần có biện pháp phòng bệnh phù hợp.”
Anh Tâm đã triển khai mô hình nuôi cá chạch lấu ngay trong vườn xoài của gia đình mình. Khi thay nước ở các ao nuôi, anh tận dụng nguồn nước này để tưới cây, giúp cây xoài phát triển tốt quanh năm và giảm thiểu lượng phân bón cần sử dụng. Nhờ vậy, anh đã quyết định chuyển đổi vườn xoài của mình sang hướng hữu cơ và trở thành thành viên của dự án “Cải tạo vườn xoài theo hướng hữu cơ” tại phường 6.
Đến năm 2023, với việc chủ động về nguồn giống và thị trường tiêu thụ, anh Tâm đã quyết định mở rộng mô hình nuôi cá chạch lấu. Hiện nay, anh đã phát triển đàn cá lên đến 18.000 con, cung cấp cả con giống và cá chạch lấu thương phẩm ra thị trường.
Hiện nay, anh đã phát triển đàn cá lên đến 18.000 con, cung cấp cả con giống và cá chạch lấu thương phẩm ra thị trường
Mô hình nuôi cá của anh Tâm đã tạo ra nhiều cơ hội việc làm cho các lao động nhàn rỗi tại địa phương, với các công việc như vệ sinh bể nuôi và thu hoạch cá, mang lại thu nhập trung bình 300.000 đồng mỗi ngày.
Anh Tâm còn sẵn lòng chia sẻ kinh nghiệm nuôi cá trong bể lót bạt với nhiều nông dân địa phương, với hy vọng trong tương lai sẽ thành lập được tổ liên kết nuôi cá chạch lấu và cá heo đuôi đỏ. Mục tiêu của anh là cung cấp nguồn hàng ổn định và sản lượng lớn cho thị trường, đồng thời hiện thực hóa kế hoạch xuất khẩu hai loài cá đặc sản này ra nước ngoài, nhằm nâng cao giá trị kinh tế và quảng bá đặc sản quê hương.
Ông Võ Thanh Tuấn, Phó Chủ tịch Hội Nông dân thành phố Cao Lãnh, nhận định rằng mô hình nuôi cá chạch lấu trong bể bạt của anh Nguyễn Chí Tâm tại phường 6 là một mô hình mới, mang lại hiệu quả kinh tế cao. Mô hình này còn tận dụng được bóng mát từ những tán xoài, khai thác đa giá trị trên cùng một diện tích đất. Trong thời gian tới, sau khi có những đánh giá cụ thể, Hội Nông dân thành phố sẽ tiếp tục mở rộng mô hình này trên địa bàn.
