Tại Nghệ An, có một loại quả rừng có tên gọi độc đáo mà có lẽ ít người đã từng thử qua, đó là quả trồi.
Theo những thông tin thu thập được, quả trồi mọc phổ biến ở các khu vực vườn đồi và rừng núi tại các huyện như Anh Sơn, Thanh Chương,… Cây trồi, với thân gỗ và tuổi thọ dài lâu, có thể cao đến vài chục mét, do đó việc hái lượm những quả này không phải là việc làm đơn giản.
Quả trồi có vẻ ngoài không mấy bắt mắt với bề mặt sần sùi, hình thù giống như chiếc bát úp ngược. Mùa thu đến, quả trồi chín vàng rơi rụng la liệt dưới tán cây.
Người dân nơi đây cho biết, quả trồi khi còn non mang màu xanh, và khi chín già sẽ chuyển sang màu nâu đậm. Trước kia, họ thường vào rừng nhặt những quả này về luộc lên để phòng chống đói.
Quả trồi có vỏ rất cứng, cần phải dùng cả búa để đập mở lấy nhân bên trong. Nhân của quả hình trái tim, màu trắng, khi ăn có vị thơm ngon, béo ngậy nên được các em nhỏ rất ưa chuộng.
Trước kia, quả trồi chỉ là thức quà quê thân thuộc với bà con nông dân, nhưng trong thời gian gần đây, quả trồi đã trở nên nổi tiếng và thu hút sự quan tâm của du khách. Điều này dẫn đến việc trái chưa kịp chín tự nhiên đã được thu hoạch sớm, như lời kể của anh Hòa, người sống tại Huyện Anh Sơn.
Anh Hòa cũng nói thêm rằng việc thu hoạch quả trồi không hề đơn giản bởi cây cao và khó hái, đặc biệt là trong điều kiện thời tiết mưa làm cho việc trèo lên cây trở nên trơn trượt và nguy hiểm. Khi ấy, người dân thường phải dùng sào để chọc lấy quả từ dưới đất. Sau khi hái về, quả trồi cần được rửa sạch và luộc trong khoảng một tiếng để chín, trước khi đập lấy phần hạt bên trong.
Hiện tại, tại Anh Sơn và Thanh Chương, có đội ngũ chuyên vào rừng thu hoạch quả trồi để cung cấp cho các thương lái với giá khoảng 20.000 đồng mỗi kilogram. Trên thị trường, giá bán lẻ của quả trồi dao động ở mức 40.000 đồng/kg. Sự độc đáo và hương vị mới lạ của loại quả này khiến nó trở thành mặt hàng được nhiều du khách săn đón để thử nghiệm.
Theo truyền thống dân gian, quả trồi tự nhiên rụng xuống dưới gốc cây thường ngon hơn hẳn so với những quả được hái trực tiếp từ cây. Và quả trồi càng để lâu, thì hương vị béo bùi của nó càng trở nên nồng nàn hơn.
Huy Anh, người hiện đang sinh sống tại Thanh Xuân, Hà Nội, đã có dịp thưởng thức quả trồi khi anh về thăm một người bạn ở Nghệ An. Anh chia sẻ cảm nhận của mình: “Ban đầu, quả trồi với vẻ ngoài sần sùi khiến mình rất tò mò, không ngờ rằng nó lại ngon đến vậy. Khi thử ăn, mình thực sự bị hấp dẫn bởi vị ngọt ngào, đậm đà và khá độc đáo của nó. Mình còn nhớ là để lấy được nhân, phải dùng búa đập quả, công sức bỏ ra quả thực xứng đáng với phần nhân thơm ngon. Mình đã mua một vài kg quả trồi mang về thành phố để bạn bè và đồng nghiệp cùng thử và tất cả đều thấy thích thú.”