Bốc thăm nhà ở xã hội là hiện tượng không hiếm gặp khi các chủ đầu tư mở bán dự án nhà ở xã hội. Việc bốc thăm lấy suất mua nhà ở xã hội xảy ra khi số lượng hồ sơ đăng ký mua cao hơn số lượng nhà ở được mở bán. Vậy bốc thăm mua nhà ở xã hội dễ hay khó? Quy trình thực hiện như thế nào?
Bốc Thăm Nhà Ở Xã Hội Là Gì? Khi Nào Cần Bốc Thăm Nhà Ở Xã Hội?
Việc phát triển các dự án nhà ở xã hội giúp giải quyết nhu cầu nhà ở cho các đối tượng chính sách, người có thu nhập thấp sống tại các thành phố lớn, có mặt bằng giá nhà đất cao. Nhờ những ưu đãi về giá bán, giá thuê và mức lãi suất vay ngân hàng, các dự án nhà ở xã hội thu hút sự quan tâm rất lớn của người dân. Đặc biệt là trong những năm gần đây, sự khan hiếm nguồn cung dự án nhà ở mới tại các đô thị lớn như Hà Nội, TP.HCM khiến mỗi dự án nhà ở xã hội được mở bán đều rất “hot”. Nhiều chủ đầu tư phải tổ chức bốc thăm nhà ở xã hội mới quyết định được người được quyền mua.
Theo quy định của Luật Nhà ở 2014 còn hiệu lực thi hành, người mua nhà ở xã hội phải nằm trong 10 nhóm đối tượng được mua nhà ở xã hội, gồm:
| 1 | Người có công với Cách mạng theo quy định của pháp luật về ưu đãi người có công với Cách mạng |
| 2 | Hộ gia đình nghèo và cận nghèo tại khu vực nông thôn |
| 3 | Hộ gia đình tại khu vực nông thôn thuộc vùng thường xuyên bị ảnh hưởng bởi thiên tai, biến đổi khí hậu |
| 4 | Người thu nhập thấp, hộ nghèo, cận nghèo tại khu vực đô thị |
| 5 | Người lao động đang làm việc tại các doanh nghiệp trong và ngoài khu công nghiệp |
| 6 | Sĩ quan, hạ sĩ quan nghiệp vụ, hạ sĩ quan chuyên môn kỹ thuật, quân nhân chuyên nghiệp, công nhân trong cơ quan, đơn vị thuộc công an nhân dân và quân đội nhân dân |
| 7 | Cán bộ, công chức, viên chức |
| 8 | Các đối tượng đã trả lại nhà ở công vụ theo quy định tại khoản 5 Điều 81 Luật Nhà ở 2014 (người trả lại nhà ở công vụ nếu không thuộc diện bị thu hồi nhà ở do có hành vi vi phạm theo quy định và chưa có nhà ở tại nơi sinh sống sau khi trả lại nhà công vụ thì cơ quan, tổ chức đang trực tiếp quản lý, sử dụng người này có trách nhiệm phối hợp với UBND cấp tỉnh nơi người đó sinh sống căn cứ vào tình hình cụ thể để giải quyết cho thuê, cho thuê mua, mua nhà ở xã hội) |
| 9 | Học sinh, sinh viên các học viện, trường đại học, cao đẳng, dạy nghề; học sinh trường dân tộc nội trú công lập được sử dụng nhà ở trong thời gian học tập |
| 10 | Hộ gia đình, cá nhân thuộc diện bị thu hồi đất và phải giải tỏa, phá dỡ nhà ở theo quy định của pháp luật mà chưa được Nhà nước bồi thường bằng nhà ở, đất ở. |
Đồng thời, người mua nhà ở xã hội cũng phải đáp ứng các điều kiện về nhà ở, điều kiện về cư trú và điều kiện về thu nhập. Mới đây, Luật Nhà ở sửa đổi được thông qua, có hiệu lực từ ngày 1/1/2025 đã bãi bỏ điều kiện về cư trú.
Dù quy định của Luật Nhà ở đã giới hạn nhóm đối tượng được mua nhà ở xã hội nhưng trên thực tế, lượng người đạt các điều kiện vẫn cao hơn nhiều lần nguồn cung mở bán. Đơn cử, dự án nhà ở xã hội NHS Trung Văn (Nam Từ Liêm, Hà Nội) mở bán căn hộ chung cư tại thời điểm tháng 5/2023 đã thu hút tới 1.300 hồ sơ đăng ký mua, trong khi số lượng căn hộ mở bán đợt đó chỉ là 149 căn. Vì vậy, chủ đầu tư đã tổ chức bốc thăm giành suất mua nhà ở xã hội.
Như vậy, bốc thăm mua nhà ở xã hội là một phần trong quy trình xác định người may mắn được quyền mua nhà tại một dự án nhà ở xã hội. Bốc thăm mua nhà ở xã hội được thực hiện khi số lượng người muốn mua cao hơn số nhà ở xã hội được mở bán.
Lưu ý, các đối tượng người có công với cách mạng hoặc người khuyết tật thì được ưu tiên mua nhà ở xã hội mà không phải bốc thăm với một tỷ lệ nhất định. Số căn hộ dành cho các đối tượng ưu tiên không cần bốc thăm này được xác định bằng tỉ lệ giữa tổng số hồ sơ của hai nhóm đối tượng ưu tiên trên tổng số hồ sơ đăng ký nhân với tổng số căn hộ của dự án nhà ở xã hội. Danh sách cụ thể của nhóm đối tượng ưu tiên sẽ được sắp xếp theo thứ tự dựa trên thời điểm nộp hồ sơ đăng ký mua. Các căn hộ dành cho nhóm ưu tiên được bố trí theo thứ tự của danh sách ưu tiên cho đến hết. Những đối tượng còn lại được tiếp tục tham gia bốc thăm.
Bốc Thăm Nhà Ở Xã Hội Dễ Hay Khó?
Chúng ta đều hiểu việc bốc thăm mang tính ngẫu nhiên, ai may mắn hơn sẽ bốc trúng lá thăm được quyền mua nhà ở xã hội. Tuy nhiên, xác suất bốc trúng sẽ cao hơn khi số lượng người muốn mua và số lượng căn hộ không chênh lệch quá nhiều. Ngược lại, những dự án nhà ở xã hội quá “hot”, đông đảo người đăng ký mua thì việc bốc được quyền mua nhà là rất khó. Đơn cử, sự kiện bốc thăm nhà ở xã hội Trung Văn – NHS đã thu hút sự quan tâm của dư luận khi hơn 1000 người xếp hàng từ 4h sáng để chờ bốc thăm, dù chủ đầu tư thông báo 10h30 mới bắt đầu tiếp nhận đăng ký. Bốc thăm nhà ở xã hội tại dự án NHS Trung Văn được ví như tuyển sinh vào trường chuyên, lớp chọn với tỷ lệ “chọi” cực cao.
Trong khi đó, một vài dự án nhà ở xã hội với số lượng căn mở bán cao, vị trí và sản phẩm không quá hấp dẫn hoặc nhu cầu tại địa phương không cao thì việc bốc trúng thăm dễ dàng hơn nhiều. Đầu tháng 12/2023, dự án Nhà ở xã hội A6-A7 tại TP. Biên Hòa, Đồng Nai cũng tổ chức bốc thăm suất mua nhà ở xã hội. Trong số 700 khách tham dự bốc thăm thì có 432 người bốc trúng quyền mua nhà, những người còn lại bốc được phiếu dự bị. Chủ đầu tư sẽ tổng hợp hồ sơ và xét duyệt danh sách người mua chính thức trong vòng 15 ngày kể từ ngày bốc thăm.
Liên quan đến bốc thăm nhà ở xã hội, khi các dự án nhà ở xã hội chuẩn bị mở bán, có một số cá nhân, tổ chức thông báo nhận tiền đặt cọc mua “suất nội bộ”, mua suất trúng bốc thăm 100%,… Người mua cần cảnh giác để tránh bị kẻ xấu thừa cơ trục lợi.
Quy Trình Bốc Thăm Nhà Ở Xã Hội Diễn Ra Như Thế Nào?
Luật Nhà ở hiện hành chưa có quy định cụ thể về quy trình bốc thăm nhà ở xã hội. Với mỗi dự án nhà ở xã hội mở bán, nếu số lượng đăng ký mua nhiều hơn số lượng nhà ở bán, cần tổ chức bốc thăm thì chủ đầu tư sẽ ra văn bản quy định cụ thể về quy trình, cách thức thực hiện bốc thăm nhà ở xã hội. Người mua cần theo dõi thông tin chính thức của chủ đầu tư để chuẩn bị hồ sơ và tham dự bốc thăm đúng quy chế, quy định.
Dưới đây, bạn đọc có thể tham khảo quy chế, quy trình bốc thăm nhà ở xã hội tại dự án NHS Trung Văn do chủ đầu tư Công ty Cổ phần Đầu tư Xây dựng NHS ban hành:
Thời Gian, Địa Điểm Bốc Thăm
Thời gian và địa điểm bốc thăm mua nhà ở xã hội từng đợt được chủ đầu tư thông báo đến những người nộp hồ sơ mua nhà bằng điện thoại và Giấy thông báo.
Lộ Trình Thực Hiện Mỗi Đợt Bốc Thăm
Kể từ thời điểm tổ chức bốc thăm theo thông báo:
- 30 phút – 1 giờ đầu tiên: Người mua làm thủ tục đăng ký bốc thăm
- 10 phút – 15 phút tiếp theo: Tuyên bố đóng danh sách người mua thực tế có mặt và chốt danh sách bốc thăm
- Thời gian còn lại: Tổ chức bốc thăm chính thức
Các Giấy Tờ Cần Mang Theo Khi Bốc Thăm
- CMND/CCCD (bản gốc)
- Giấy biên nhận hồ sơ (bản gốc)
- Giấy ủy quyền (nếu có)
Trình Tự, Thủ Tục Bốc Thăm
- Hội đồng bốc thăm kiểm tra thông tin người mua, phát phiểu kiểm soát gồm các thông tin về người mua và diện tích căn hộ đăng ký
- Hội đồng bốc thăm thông báo chốt danh sách bốc thăm thực tế
- Tiến hành bốc thăm: Hội đồng bốc thăm gọi theo danh sách 10 người lên một lần để bốc thăm, mỗi người chỉ lấy duy nhất 1 lá phiếu dưới sự giám sát của cán bộ Hội đồng bốc thăm.
Quy Định Về Số Lần Bốc Thăm
- Mỗi người mua được bốc duy nhất 1 lần với diện tích căn hộ đã đăng ký
- Nếu người mua bốc thăm trúng căn hộ nhưng đổi ý không muốn mua nữa thì có thể trao đổi với hội đồng bốc thăm để trả lại phiếu trúng vào hòm phiếu để nhường cơ hội cho người khác, đồng nghĩa với việc từ chối căn hộ vừa bốc được vô điều kiện
- Nếu người mua không bốc trúng căn hộ theo nguyện vọng mà quỹ căn hộ còn dư thì được quyền bốc thêm 1 lần nữa để mua căn hộ với diện tích khác (nếu có nhu cầu).
Trên đây là bài viết tổng hợp các thông tin liên quan đến bốc thăm nhà ở xã hội. Hãy tiếp tục theo dõi các bài viết của chúng tôi để không bỏ lỡ những nội dung, quy định mới nhất về nhà ở xã hội và thông tin thị trường về các dự án nhà ở xã hội bạn quan tâm nhé!
