Hành Thiện là một ngôi làng thuộc xã Xuân Hồng, huyện Xuân Trường, tỉnh Nam Định đã có tuổi đời trên 600 năm. Ngôi làng này vốn là đất học lừng danh với rất nhiều danh nhân và người đỗ đạt cao. Sử sách ghi lại, thời kỳ Nho giáo thịnh hành, làng có 7 vị đại khoa, trong đó có 3 tiến sĩ và 4 phó bảng 90 cử nhân. Bia đá Khoa Bảng của làng hiện đã có 211 giáo sư, tiến sĩ được vinh danh. Mảnh đất thiêng ở Nam Định cũng là quê hương của cố Tổng Bí thư Trường Chinh.
 |
| Sơ đồ cấu trúc làng Hành Thiện. Báo Chính Phủ |
Ngôi làng này có hình cá chép đang quẫy đuôi vươn ra biển lớn. Đầu hướng Nam, đuôi hướng Bắc, bụng hướng Tây, lưng hướng Đông. Nơi đầu cá có miếu thờ thần Tam giáp, người có công đầu tạo lập làng. Nơi bụng cá là chợ Hành Thiện đông đúc. Mắt cá chính là ngôi giếng cổ bên cạnh chợ Hành Thiện, gần miếu Tam Giáp được kè bằng đá xanh.
Từ rốn cá đến đuôi cá là ưng điền (ruộng lúa) và nghĩa trang nhân dân của làng. Những cây cầu xung quanh làng cũng được xây dựng ở vị trí tương ứng với các loại vây trên mình cá.
 |
| Chùa Keo ở làng Hành Thiện. Ảnh: Báo Nam Định |
Phần đuôi cá là nơi tọa lạc của hai ngôi chùa: Thần Quang tự và Đĩnh Lan tự. Chùa Thần Quang hay còn gọi là chùa Keo Hành Thiện thờ Đức Thánh Tổ Thiền sư Không Lộ – vị Thánh bảo hộ của dân làng. Ngôi chùa này xây dựng năm 1588 là Di tích Quốc gia đặc biệt.
Xung quanh làng là một con sông nhỏ thông ra sông Ninh Cơ. Địa hình phong thủy được người dân nơi đây lý giải cho thành tích cao của con cháu thế hệ mai sau: Học trò Hành Thiện như cá gặp nước, thỏa sức vẫy vùng trong biển học. Khi cá chép vượt Vũ Môn, cá sẽ hóa thành rồng.
 |
| Một trong những ngôi nhà cổ còn sót lại trong làng. Ảnh: Internet |
Hiện nay, làng vẫn còn hàng trăm ngôi nhà cổ, trong đó có nhiều ngôi nhà đã được công nhận là di tích cổ, có giá trị. Nhiều miếu thờ, văn chỉ, võ chỉ trải qua thời gian đã bị xuống cấp, sụp đổ nay được khôi phục lại.
 |
| Làng được quy hoạch trật tự ngay ngắn. Ảnh: VNE |
Thời hiện đại, ngôi làng này còn nổi tiếng với quy hoạch vuông vắn, đứng đầu làng cũng thấy được cuối xóm với những con đường được kẻ thẳng tắp, gọn gàng trật tự.
Có thể thấy việc quy hoạch theo ô bàn cờ không chỉ giúp các khu dân cư đẹp mắt, mà còn giúp mọi con đường được thông với nhau thay vì ngoắt ngoéo với nhiều ngõ cụt, từ đó giúp cho việc giao thông trở nên thuận tiện. Đồng thời, tương lai quy hoạch hay giải phóng mặt bằng cũng trở thành dễ dàng hơn.